راهنماي آيندهنگاري فناوري
اگر عضو یکی از شبکههای زیر هستید میتوانید این مطلب را به شبکهی خود ارسال کنید:
[24 Jul 2008]
[ ترجمه: عبدالرحیم پدرام]
هنگامي که آيندهپژوهي به منصهي ظهور رسيد، کار خود را با پيشبيني آغاز کرد. در آن زمان عمدهي فعاليت آيندهپژوهان بر پيشبيني تحولات آينده، بهويژه در حوزهي فناوري متمرکز بود. ديري نپاييد که آيندهپژوهي تغيير مسير داده و با ايجاد تغيير در نگرش واكنشگرايانهي خود به آينده، وارد سنت تازهاي به نام آيندهنگاري شد. در اين رويکرد آيندهپژوهي به دنبال ارايهي برخوردي كنشگرانه با آينده و برپايي هوشمندانهي آينده است. به جرات ميتوان گفت که در دو دههي گذشته، آيندهنگاري اصليترين فعاليت آيندهپژوهي بوده است و بسياري از کشورهاي دنيا از جمله، کشورهاي توسعهيافته و در حال توسعه در سطوح مختلف، پروژههاي آيندهنگاري را طراحي و اجرا كردهاند.
راهنماي آيندهنگاري فناوري عنوان مجموعهاي دوجلدي است که در سال 2005 از سوي سازمان توسعه صنعتي ملل متحد (UNIDO) منتشر شده است. نخستين جلد اين کتاب با عنوان فرعي "سازمان و روشها" داراي سه بخش است. مفهوم آيندهنگاري فناوري در سطح مطلوبي در بخش اول معرفي شده و برخي از جنبههاي نظري آن از ديدگاه کارشناسان، مورد بررسي قرار گرفته است. بخش دوم به تشريح چگونگي سازماندهي يک مطالعهي آيندهنگاري فناوري ميپردازد. در بخش سوم روشهاي مختلف آيندهنگاري فناوري مورد بررسي قرار گرفته است. مجلد دوم کتاب با عنوان فرعي ”آيندهنگاري فناوري در عمل“ در قالب چهار فصل، فرايند و روشهاي آيندهنگاري فناوري را در چهار سطح جهاني، منطقهاي، ملي و بنگاهي مورد بررسي قرار ميدهد. در هر بخش، روشها و سازمان موردنياز آيندهنگاري با توجه به شرايط و ويژگيهاي مختص هر سطح مورد بحث و بررسي قرار گرفته است.
همانگونه که مقدمهي کتاب يادآور شده است، کتاب به شيوهاي تدوين شده است که کارشناسان مختلف با حوزه هاي کاري متفاوت بتوانند از کتاب بهرهي لازم را ببرند، مقدمهي اين اثر راهنماييهاي مفيدي براي روششناسي مطالعهي کتاب به دست ميدهد که به فهم درونمايهي آن کمک شايان توجهي ميکند.
سياستسازان و تصميم سازاني که اغلب فرصت اندكي براي مطالعه دارند، اما ميخواهند از چيستي آيندهنگاري و قابليتهاي اين ابزار توانمند در مسير توسعهي فناوري برخوردار شوند، ميتوانند به فصل نخست بسنده کنند. اما چنانچه قصد داشته باشند يک برنامهي آيندهنگاري فناوري را براي بنگاه يا حوزهي فعاليت خود طراحي کنند، بايد به همراه فصل نخست، يکي از چهار فصل پاياني کتاب را با توجه به سطح برنامهي آيندهنگاري موردنظر مطالعه كنند.
براي كارشناساني که در حال حاضر درگير طراحي برنامه آيندهنگاري هستند، افزون بر فصل نخست و فصل متناسب از ميان چهار فصل انتهايي، فصل دوم نيز سودمند خواهد بود. كارشناسي كه سرگرم اجراي برنامهي آيندهنگاري هستند، افزون بر فصلهاي پيشگفته، از فصل سوم نيز بهرهي فراوان خواهند برد، زيرا اين فصل روشهاي مختلف اجراي آيندهنگاري فناوري را بررسي كرده است.
اين کتاب بر پايه مقالاتي نگاشته شده که در همايش آيندهنگاري فناوري سازمان ملل ارايه شده است. علاقمندان ميتوانند متن کامل هر دو جلد کتاب را طريق از پايگاه اطلاعرساني سازمان توسعه صنعتي ملل متحد به نشاني اينترنتي https://www.unido.org/foresight/registration/registration/ پس از ثبت نام بارگذاري كنند.
مطلبهای دیگر از همین نویسنده در سایت آیندهنگری: