فناوری نوآوری و راندمان در عصر اطلاعات

اگر عضو یکی از شبکه‌های زیر هستید می‌توانید این مطلب را به شبکه‌ی خود ارسال کنید:

Twitter

Google

Yahoo

Delicious

بالاترین

دنباله

[27 Mar 2012]   [ مانا سرايي ]

معرفی و بررسی کتاب فیبرها برای خلاقیت

MANA@ASREERTEBAT.COM

ما اکنون در جهانی نو زندگی می‌کنیم که مبتنی بر فرهنگ مجازی- واقعی، اقتصاد دانش پایه و انقلاب فناوری اطلاعات و ارتباطات است. این موضوع در سال‌های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته و کتاب‌های فراوانی در این مورد نوشته شده ‌است. در نظر داریم هر هفته در این صفحه کتاب‌های برجسته و اثر گذار حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات را معرفی کنیم.

فیبرها برای خلاقیت: فناوری اطلاعات چگونه اقتصاد را دوباره شکل می‌دهد

اریک برینجولفسون، آدام ساندلرز

انتشارات دانشگاه MIT (2010)

154 صفحه

اقتصاددانان غربی لطیفه‌ای قدیمی دارند که در آن مردی مست زیر نور چراغ در جست‌وجوی چیزی روی زمین است. رهگذری از مرد می‌پرسد که چه می‌کند و او پاسخ می‌دهد در جست‌وجوی دسته‌کلید خود است. رهگذر می‌پرسد آیا دسته‌کلید خود را زیر چراغ برق گم کرده است؟ مرد پاسخ می‌دهد: «نه! دسته‌کلیدم را آن طرف گم کرده‌ام اما نور این‌ور بیشتر است.» نویسندگان کتاب «فیبرها برای خلاقیت» این مثال را برای بیان شرایط اقتصاد ایالات متحده در دوران بوش پسر مطرح می‌کنند. آنها تاکید می‌کنند که در اغلب موارد مدیران و سیاستگذاران اقتصادی درکی نادرست از چالش‌ها دارند و مسیری اشتباه را انتخاب می‌کنند، مسیری که منجر به نابسامانی بیشتر اقتصادی در سطح ملی می‌شود.

نویسندگان برای تحلیل آثار و نتایج فناوری اطلاعات و ارتباطات بر اقتصاد کشورها، به طور خاص بر ایالات متحده متمرکز شده‌اند. آنها اثرات فناوری روی راندمان، نوآوری، رشد اقتصادی و رفاه مصرف‌کنندگان را بررسی می‌کنند تا بتوانند الگویی دقیق برای تحلیل میزان اثرگذاری اقتصاد فناوری اطلاعات بر کل اقتصاد یک کشور بیابند.

کتاب «فیبرها برای خلاقیت» اثری برجسته در حوزه اقتصاد فناوری اطلاعات است. رساله‌ای کم‌حجم و روان که موضوعات پیچیده اقتصاد را با زبان ساده و مثال‌های متعدد بیان می‌کند. کتاب تلاشی بدیع برای درک چگونگی تاثیرگذاری فناوری اطلاعات بر اقتصاد است. نویسندگان اعتقاد دارند برخلاف تحلیل‌های مسلط، این تاثیرگذاری به واسطه افزایش راندمان و گسترش نوآوری صورت می‌گیرد. به طور خلاصه، فناوری اطلاعات و ارتباطات باعث شده ما چه در کمیت و چه در کیفیت با ارتقای نوآوری روبه‌رو باشیم. این امر موجبات ارتقای راندمان را در فضای کسب و کار فراهم کرده است.


درباره نویسندگان



اریک برینجولفسون استاد مدرسه مدیریت دانشگاه MIT و مدیر مرکز کسب و کار دیجیتالی این دانشگاه است. این مرکز، سازمانی پژوهشی است که فرآیند کسب و کار دیجیتالی را مطالعه می‌کند و الگوهای موفق را در حوزه‌های اقتصاد و تجارت تحلیل می‌کند. برینجولفسون لیسانس (1984) و فوق لیسانس (1986) ریاضیات کاربردی از دانشگاه هاروارد و دکترای مدیریت اقتصادی از دانشگاه MIT (1991) دارد. تخصص او بر چگونگی کاربرد فناوری اطلاعات در کسب و کار است و دروس «اقتصاد دیجیتالی»، «کسب و کار دیجیتالی» و «کسب و کار در فضای اینترنت» را تدریس می‌کند. او تاکنون بیش از 40 مقاله در این مورد نگاشته است، سردبیر نشریه «نقد مدیریت» و ویراستار ارشد «شبکه سیستم‌های اطلاعاتی» است. وی در حال حاضر مدیر پروژه‌های پژوهشی «مدل ارزیابی سرمایه‌های نامشهود سازمانی»، «ارزیابی بهره‌وری کارکنان» و «تدوین مدل استراتژیک قیمت‌گذاری بهینه برای محصولات دیجیتالی» است.



آدام ساندرز استادیار مدرسه مدیریت وارتون در دانشگاه پنسیلوانیاست. او لیسانس و فوق لیسانس اقتصاد از دانشگاه پرینستون و دکترای مدیریت فناوری اطلاعات از دانشگاه MIT دارد. پایان‌نامه فوق لیسانس و دکترایش برنده جایزه شده است. او برنده جایزه خلاقانه‌ترین پایان‌نامه در موضوع تجارت بین‌الملل (2001)، پایان‌نامه برگزیده در زمینه مدیریت اقتصادی (2006) و جایزه برترین مقاله کنفرانس بین‌المللی سیستم‌های اطلاعاتی (2010) شده است. او در دو سال اخیر بر موضوع تغییر فضای رقابت میان شرکت‌های ایالات متحده متمرکز شده است. نتایج پژوهش‌های پیشین او به صورت مقاله در نشریات اکونومیست، طبیعت، فوربس، مطالعات ملی و... منتشر شده است. ساندرز در ترم اخیر، دروس «فناوری اطلاعات و بهره‌وری»، «اقتصاد فناوری اطلاعات» و «دارایی‌های نامشهود» را تدریس می‌کند. او را یکی از نوابغ آینده‌دار در حوزه اقتصاد فناوری اطلاعات می‌دانند.


محتوای کتاب


کتاب دارای یک مقدمه و هشت فصل است. فناوری نوآوری و راندمان در عصر اطلاعات، سنجش اقتصاد اطلاعات، سهم فناوری اطلاعات در راندمان و رشد اقتصادی، روش‌های اقتصادی که باعث ارتقای راندمان می‌شوند، سرمایه سازمانی، مشوق‌های نوآوری در اقتصاد اطلاعات، مازاد مصرف‌کننده و فرصت‌های پژوهشی پیش‌رو عناوین فصل‌های کتاب هستند. هر فصل به خوبی سازماندهی شده و در نهایت خلاصه فصل در چند جمله بیان شده است. نویسندگان در فصل نخست کتاب مفاهیم فناوری، نوآوری و راندمان را در جامعه‌اطلاعاتی تعریف و بیان می‌کنند که چرا این مفاهیم در سال‌های اخیر پررنگ شده و چرا با یکدیگر عمیقا مرتبط شده است. فصل دوم به سنجش اقتصاد اطلاعات اختصاص دارد. نویسندگان در این فصل تاکید می‌کنند که بزرگ‌ترین ضعف آمار اقتصادی ارائه‌شده توسط دولت‌ها این است که تغییرات کیفی در این آمار لحاظ نمی‌شود: «ترجیح می‌دهید کدامیک را داشته باشید: 40 هزار دلار برای خرید کالاها و خدمات ارائه‌شده در سال 2008 (به قیمت همین سال) یا 40 هزار دلار برای خرج کردن بر مبنای قیمت‌های سال 1913 (اما فقط برای کالاها و خدماتی که در سال 1913 ارائه می‌شدند)؟ این مقایسه نظری مبنای تخمین‌های آماری بیش از 90 سال تغییر در استانداردهای زندگی است. علاوه بر اجناس جدید موجود در زمانه ما، کیفیت بالاتر و کاهش زمان تولید و خدمات اغلب کالاهای کنونی، نشان‌دهنده تاثیر فناوری اطلاعات بر تولید و اقتصاد و از همه مهم‌تر، استانداردهای زندگی ماست. اینها را نمی‌توان مانند قیمت‌ها به راحتی کمی‌سازی کرد.» (ص 38)

فصل سوم به مطالعه سهم فناوری اطلاعات در راندمان و رشد اقتصادی اختصاص یافته است. نویسندگان در این فصل نشان می‌دهند فناوری اطلاعات نقشی مهم در ارتقای راندمان کاری در ایالات متحده داشته است و این موضوع از سال 1995 میلادی تاکنون هر روز بیشتر شده است: «شتاب راندمان از سال 2001 خود تبدیل به موضوعی بحث‌برانگیز در منابع شده است. هر چند برخی از مقالات بر چرخه تجاری تاکید کرده‌اند، فرضیه ما این است که شرکت‌ها از سرمایه‌گذاری سازمانی انجام‌شده در اواخر دهه 90 میلادی استفاده کرده‌اند. به اعتقاد ما افت متعاقب راندمان در دوره 2006-2004 میلادی تا حدی نشان‌دهنده افت سرمایه‌گذاری در زمینه فناوری اطلاعات در بازه زمانی 2001 تا 2003 میلادی است... به عبارت دیگر احتمال می‌دهیم یک تاخیر سه الی چهارساله بین سرمایه‌گذاری در حوزه فناوری اطلاعات و بالا رفتن آمار راندمان وجود داشته باشد.» (ص58 )

فصل چهارم یکی از جالب‌ترین فصل‌های کتاب است که به روش‌های اقتصادی که موجب ارتقای راندمان می‌شود می‌پردازد. نویسندگان در این فصل مطالعات موردی و تجربی انجام‌شده طی سال‌های 1995 تا 2008 میلادی را به دقت بررسی می‌کنند و در نهایت متوجه می‌شوند حرف مشترک همه مقالات منتشرشده این است که عامل اصلی تفاوت راندمان بین شرکت‌ها و کارخانه‌ها سازماندهی مجدد فرآیندهای تجاری در عصر اطلاعات است. همچنین مشخص می‌شود چرا شتاب راندمان در ایالات متحده نسبت به اروپا بیشتر است.

فصل پنجم به دارایی‌های غیرملموس و غیرقابل تجارت سازمان‌ها اختصاص دارد که سرمایه سازمانی نامیده می‌شود. نویسندگان در این فصل نشان می‌دهند قوانین حسابداری چگونه باعث اشتباه سرمایه‌گذاری روی سرمایه سازمانی شده است. سپس روش‌های ممکن برای تخمین سرمایه سازمانی را مطرح می‌کنند و در نهایت مدل‌های نظری سرمایه سازمانی و رشد اقتصادی را مطرح می‌کنند. «هر چند تعاریف و روش‌ها با هم تفاوت دارند، در منابع بر یک نکته کلیدی توافق وجود دارد: اندازه میزان کل سرمایه غیرملموس در ایالات متحده بسیار بزرگ است. در اغلب موارد این سرمایه در ترازنامه‌ها یا آمار اقتصادی، یا در حساب‌های دولتی یا به عنوان آمار شرکت در ترازنامه‌های مالی ظاهر نمی‌شود. برآورد ارزش این سرمایه به وسیله روشی دقیق و به‌کارگیری آن در مدل‌های رشد اقتصادی، فرصتی برای کمک کردن به مدیران است تا بتوانند سرمایه‌گذاری‌های موثرتری انجام دهند» (ص 89).

فصل ششم مشوق‌های نوآوری در اقتصاد اطلاعات نام دارد. در این فصل سختی‌های اندازه‌گیری ورودی و خروجی در صنایع دانش‌محور مطرح می‌شود، موضوع سرریز دانش در جامعه‌اطلاعاتی تحلیل می‌شود، مدل‌های کسب و کار نوآورانه به دقت بیان می‌شود و به این پرسش پاسخ داده می‌شود که آیا کپی‌های ارزان‌قیمت به ضرر اقتصاد اطلاعت هستند یا برخلاف نظر عمومی، به نفع آن؟

فصل 7 مازاد مصرف‌کننده نام دارد.

مازاد مصرف‌کننده سود خالص کل دریافتی مصرف‌کنندگان به خاطر استفاده از کالا یا خدمات است (پس از کسر بهایی که برای آن پرداخت کرده‌اند). نویسندگان کتاب اعتقاد دارند مازاد مصرف‌کننده به ما کمک می‌کند تا ارزش ورود اجناس جدید را به شیوه‌ای اندازه‌گیری کنیم که معیارهای سنتی اقصادی قادر به اندازه‌گیری آن نیستند.

فصل پایانی کتاب فرصت‌های پژوهشی پیش رو نامیده شده است. در این فصل ایده‌های پژوهشی مغفول‌مانده در روند مطالعه مطرح می‌شود. همچنین، ایده‌هایی که در طول مطالعه و نگارش کتاب به ذهن نویسندگان رسیده ولی جایی در ساختار کتاب نداشته است، مطرح می‌شود. این فصل می‌تواند برای دانشجویان و پژوهشگران بسیار مفید باشد.

سخن پایانی


شکی وجود ندارد که آینده موفق برای اقتصاد کشورها وابسته به گسترش ظرفیت نوآوری، به خصوص در زمینه فناوری اطلاعات است. کتاب «فیبرها برای خلاقیت» رساله‌ای موجز در مورد روند پیچیده نوآوری و چگونگی تاثیر آن بر اقتصاد از طریق ارتقای راندمان است؛ اینکه چگونه می‌توان فرآیند نوآوری در یک کشور را تقویت و از طریق ارتقای راندمان موجبات توسعه اقتصادی کشورها را فراهم کرد. می‌توان ادعا کرد که این کتاب دستورالعملی خواندنی درباره نوآوری در جامعه‌اطلاعاتی است. شواهد فراوانی در مورد اثرات سرمایه‌گذاری در کسب و کار الکترونیکی ارائه می‌کند و نشان می‌دهد که گسترش توانمندی شرکت‌های با تکنولوژی برتر و کسب و کارهای الکترونیکی کوچک، چگونه به رشد و توسعه کل اقتصاد کشور کمک می‌کند.

دیل جورجنسون از دپارتمان اقتصاد دانشگاه هاروارد گفته است: «این کتاب الگویی ماندگار برای موجزنویسی، روان‌نویسی و قابل فهم‌نویسی پیچیده‌ترین مفاهیم اقتصادی است.» رابرت اتکینسون (مدیر بنیاد نوآوری فناوری اطلاعات ایالات متحده) اعتقاد دارد خواندن کتاب برای همه فعالان اقتصادی و نیز جوانان بااستعدادی که قصد راه‌اندازی کسب و کار الکترونیکی دارند، ضروری است.

کتاب «فیبرها برای خلاقیت» را نمی‌توان در حوزه متون آکادمیک دسته‌بندی کرد اما مملو از ایده‌های درخشان برای پژوهش‌ها و پایان‌نامه ‌های دانشجویی در رشته‌های اقتصاد و مدیریت است

---

مطلب‌های دیگر از همین نویسنده در سایت آینده‌نگری:

+ فناوری نوآوری و راندمان در عصر اطلاعات  

+ IT زندگي شهري را تغيير داده است  

منبع:

نسخه‌ی چاپی ارسال اين مطلب به دوستان

---

[نظر دهید]    [تعداد نظرهای ثبت شده در پیوند با این مطلب: 0] 

.

---