Iranian Futurist 
Iranian Futurist
Ayandeh-Negar
Welcome To Future

Tomorow is built today
در باره ما
تماس با ما
خبرهای علمی
احزاب مدرن
هنر و ادبیات
ستون آزاد
محیط زیست
حقوق بشر
اخبار روز
صفحه‌ی نخست
آرشیو
اندیشمندان آینده‌نگر
تاریخ از دیدگاه نو
انسان گلوبال
دموکراسی دیجیتال
دانش نو
اقتصاد فراصنعتی
آینده‌نگری و سیاست
تکنولوژی
از سایت‌های دیگر


جامعه‌اي كه فقط به رويدادها حساس است

اگر عضو یکی از شبکه‌های زیر هستید می‌توانید این مطلب را به شبکه‌ی خود ارسال کنید:
Twitter Google Yahoo Delicious بالاترین دنباله

[06 May 2015]   [ مسعود بينش]

 


درصد حساسيت حسگرهاي جوامع با يكديگر متفاوت است. درست مثل انسان‌ها. بعضي جوامع حسگر بينائي‌شان فعال‌تر است. انگار فقط چشمشان مي‌بيند و شناختشان از اين راه تأمين مي‌شود. چون فقط چشمشان كار مي‌كند، فقط وقايع را مي‌بينند. آنچه رخ مي‌دهد. آنچه اتفاق مي‌افتد. چيزهايي كه تلويزيون نشان مي‌دهد. رخدادهايي كه هر روزه در گوشه و كنار اتفاق مي‌افتد و مي‌توان تلفن همراه را از جيب درآورد و از آن عكس و فيلم گرفت تا باز بتوان آن را جلوي چشم ديگران گذاشت. بر سفره معرفت چنين جوامعي فقط غذاهاي ديدني رايج است. چون فقط چشم كار مي‌كند تجمل و زر و برق و چشم! و همچشمي تا بخواهي فراوان است. كمتر كسي گوشش به چيزي بدهكار است. بوي چيزي غير از ديدني‌ها به مشام نمي‌رسد. احساس پنج‌گانه فقط به ديدني‌ها از راه چشم محدود شده و جامعه كمتر مي‌تواند چشم‌اندازهاي مرحله‌ والاتري همچون عقل و عشق را تجربه كند.

به اين دليل در جامعه‌اي تك‌حسگر كه همه چيز در ديدني‌هاي رويدادها و رخدادها منحصر مي‌شود با وفور "وقايع اتفاقيه" مواجه هستيم. چنين جامعه‌اي هيچ‌گاه بي‌خبر نيست! كافي است چشم بر صبح باز كند و ببينيد: اتوبوسي كه به دره سقوط كرده، اختلاسي كه صورت گرفته، شيري كه گران شده، بخشنامه‌اي كه صادر شده، سميناري كه برگزار شده، مصاحبه‌اي كه صورت گرفته، دعوايي كه رخ داده، ریزگردی که وزیده، قانون جديدي كه تصويب شده، كلاس هفتمي كه متولد شده، يارانه‌اي كه با بي‌پولي دولت به حساب جمعيتي بيشتر از جمعيت رسمي كشور واريز شده، حکایت دو تيم فروش‌نرفته كه يك وزارتخانه برايش درست شده، آبي كه با وجود بارندگي پشت سد جمع نشده، كانالي كه آب دريا را به كوير مركزي نرسانده، آخرين روش‌هاي دزدي هوشمندانه‌اي كه از عابر بانك انجام شده ... و ده‌ها و صدها و هزارها خبر و واقعه و عكس و تصوير ريز و درشت كه چشم افراد را پر كرده و به فضاي حقيقي و مجازي سرريز شده است. تك‌تك اين وقايع اتفاقيه در ذهن و زبان افراد جامعه با چاشني هجو و تخريب و غلو و اغراق  و قلب و طنز و ... بازتوليد و بازنمايي مي‌شود.

در چنين جامعه‌اي با حساسيت يكسويه به وقايع، آنچه روي مي‌دهد اختلاط اصل و فرع و ريز و درشت موضوع‌ها و در يك سطح قرار گرفتن وقايع است. هر چه واقع شود بايد ديده شود و ديده مي‌شود ولو كار كوچكي كه فردي در خلوتي انجام داده ولي به هر حال چشمي توانسته آن را ببيند و شاید به مدد فناوری آن را ثبت کند و در منظر و مرآي هزاران نفر قرار دهد. اينجاست كه چنين جامعه‌اي روي آرامش ندارد و نمي‌تواند خود را از معضل و مشكل و مسئله و خبر و واقعه هرروزه برهاند. عمر بر سر اين وقايع مي‌گذرد و جامعه به روزمرگي فرساينده درمي‌غلطد و آنچه از برنامه و سياست‌گذاري و هدف‌گذاري و چشم‌انداز و امثال اينها گفته می‌شود حالتي شعارگونه پيدا مي‌كند.

 چنین جوامعی هویت گسسته پیدا می‌کنند. هر مدت و شاید هر چند روز و چه بسا کمتر از آن سرگرم یک خبر و بلکه چند خبر و واقعه هستند. حتی در تقویم آنها هر روز خودش روزی و بلکه روزهایی! است که هیچ سنخیتی هم با یکدیگر ندارند. التهاب هر یک از این وقایع، جامعه را در حالی قرار می‌دهد که آن "حال" هیچگاه دوام نمی‌یابد و به "مقام" تبدیل نمی‌شود. خلاصه این جوامع باحال! هستند. هر روزی به حالی و هر گاهی به رنگی. پس در جامعه همواره گسست وجود دارد. پیوستگی و یکپارچگی به تن این جامعه برازنده نیست. خبرسازی و هیاهوگری سکه رایج است. انگار اگر آب متلاطم این جامعه از تلاطم بیفتد و کمی زلال شود عمق آن معلوم می‌شود و این خوشایند برخی نیست. این آب همیشه باید گل‌آلود باشد تا هم عمق نداشته‌اش مشخص نشود و هم عده‌ای بتوانند از آن ماهی! منفعت بگیرند. بی‌جهت نیست که دولتمرد پوپولیست برنده است و براحتی می‌تواند کارش را پیش ببرد و  اگر مجلس را برای خدمت! نشانه رفته می‌نواند چندین دوره و بلکه یک عمر در کوی مجلس مقیم شود.

جامعه‌ای که هویت گسسته پیدا می‌کند لاجرم سطحی‌نگر و نزدیک‌بین است. توان و حوصله کارهای عمیق و آینده‌نگرانه را ندارد. دنبال زودبازدهی است. فرقی نمی‌کند در اقتصاد باشد یا در فرهنگ یا علم. در سیاست که جای خود دارد. می‌خواهد هر طور شده کلنگ بزند و دیوار بالا ببرد و روبان ببرد و طرح افتتاح کند و مهر خودش را ماندگار! کند، باکی نیست که این تیری که بی‌هدف و بی‌خرد از کمان رها شده کجا را تخریب خواهد کرد. چنین جامعه‌ای هر چند هم  سابقه تاریخی داشته باشد اما جامعه بلند مدت نیست. کوتاه مدت است که آسمان شب آن به‌سرعت توسط شهاب‌سنگ‌هایی که می‌آیند و می‌سوزند جرقه‌وار روشن می‌شود و هنوز کسی جلوی پایش را ندیده خاموشی همه جا را فرا می‌گیرد.

جامعه کوتاه‌نگر و نزدیک‌بین و گسسته و سطحی لاجرم پرهیجان و پراضطراب و پرتنش است. موج‌های مکرری که از دریای آن سربرمی‌دارد امان کشتی‌نشینان را می‌بُرد و آرامش و سکینه را از آنها می‌ستاند. آستانه تحمل در چنین جوامعی در هر وجهی پایین است. از صف‌آرایی دو جناح تا مبارزه دو تیم تا تنه خوردن کسی در پیاده‌رو تا تعلل ماشین جلویی که چند ثانیه از چراغ سبز را از دست داده و حرکت نکرده. آدم‌ها گویی مواد منفجره با خود حمل می‌کنند. انتحاری هستند. کافی است چاشنی آنها ضربه بخورد.

اینها و بسی بیش از اینها خصوصیات جامعه‌ای است که فقط چشم آن خوب کار می‌کند و به حول و قوه الهی به عینک هم نیاز ندارد! همه چیز را خوب می‌بیند. همان عقابی است که گر بر سر خاشاک یکی پشه بجنبد آن را در فهرست وقایع ثبت می‌کند، از آن نمی‌گذرد، در جهان‌های موازی پخش می‌کند و برای آن کامنت ‌دارد. این جامعه بشدت استعداد و ظرفیت احساسی عمل کردن و جوگیر شدن دارد، یعنی وقایع، آن را مثل موج دریا می‌گیرد و در خود فرو می‌برد. این است که براحتی "اصحاب کامنت مشابه" درست می‌شود که می‌تواند به هر چیز مسی! و آهنی هجوم ببرد و آن را در خود ذوب کند.

جامعه اما اگر مراحلی از رشد و بلوغ را طی کرده باشد از همه استعدادهای خود برای کسب شناخت و ‌معرفت بهره می‌گیرد. دست کم از حواس طبیعی و پنج‌گانه خود استفاده می‌کند. علاوه بر این که وقایع و رویدادها را می‌بیند سیر وقایع و رویدادها را هم حس می‌کند، لمس می‌کند، بو می‌کشد. دنبال روندهاست. در سطح وقایع متوقف نمی‌ماند، به عمق آنها توجه می‌کند. پس سطحی‌نگر و کوتاه‌بین باقی نمی‌ماند. دنبال علت‌ها و دلایل رخ دادن رخدادهاست. پس دائما از خود می‌پرسد "به کجا می‌رویم". به روند تصادف‌ها، طلاق‌ها، بی‌انضباطی اجتماعی، افت تحصیلی، نزول اخلاق  و ... حساس است نه به تک‌واقعه‌ای که آن را بزرگ کند و پس پشت آن را نبیند. از جزئیات وقایع به کلیات روندها رسیده. از جزء به کل عبور کرده. گفتگو در جامعه درباره روندها و علت‌ها و ریشه‌های وقایع است. پس افراد فقط واقعه‌ای را که رخ داده گزارش نمی‌کنند. نقل نمی‌کنند. جامعه صرفا گزارشگر و نقال نیست. باید اندکی نأمل کند. عمیق‌تر نگاه کند. آخربین و عاقبت اندیش باشد. سیستمی نگاه کند. در این حالت خودش را هم جزئی مسئول در قبال رخدادهای سیستم جامعه می‌یابد. پس دیگر کمتر داد سخن می‌دهد، کمتر یک‌طرفه به قاضی می‌رود، کمتر با صیغه مخاطب حاضر و بویژه غایب سخن می‌گوید. اگر مسئولیت خود را بروشنی گوشزد نکند دست‌کم خود را و جمع خود را و اجتماع خود را در کشف راه‌حل‌ها و رفع مشکلات مسئول می‌داند. پس چون کار مشکل‌تر می‌شود و نیاز به تفکر و تأمل در سخن گفتن و پذیرش مسئولیت در عمل کردن بروز می‌کند جامعه کم‌حرف‌تر می‌شود. کم‌گو و گزیده‌گو می‌شود چون افراد چنین می‌شوند.

مطلب‌های دیگر از همین نویسنده در سایت آینده‌نگری:


منبع: 120


بنیاد آینده‌نگری ایران



پنجشنبه ۹ فروردين ۱۴۰۳ - ۲۸ مارس ۲۰۲۴

اندیشمندان آینده‌نگر

+ جعبه ابزاری برای پیشبینی تام استندیج

+ ملافات با اَبر فن آوری  دانیل فراکلین

+ مشاغل آینده تا افق ۲۰۳۰ --

+ دغدغه زندگي خوب دکتر شهیندخت خوارزمی

+ نگاهی به جنبش روسری­ سوزان یکی از همکارن سایت آینده نگر از ایران

+ فکر کردن به آینده، آینده نگری نیست! رضاش

+ آن سوی سرمایه‌داری و سوسیالیسم الوین تافلر

+ هندبوک آینده پژوهی و جمع آوری کمک مالی برای موسسه آینده پژوهی در واشنگتن دی سی وحید وحیدی مطلق

+ آیا دموکراسی آینده ای دارد؟ ترجمه ویکتور وحیدی

+ بیانیه ماموریت و هواداری اندیشکده آینده های سیاره ای https://www.apfi.us

+ نقد کتاب فراسوی دانش: چگونه فنآوری، عصر آگاهی را به پیش می برد  وحید وحیدی مطلق

+ آینده ممکن و مطلوب سال 2050 وحید وحیدی مطلق

+ عقب ماندگی اجتماعی ایرانیان، دلایل و مسائل فرنود حسنی

+ جنگ اوکراین و آینده مشترک ما وحید وحیدی مطلق

+ مدل سازی ریاضی آینده تمدنی به طور کلی و بویژه انسان شناسی پیش نگر‎‎ وحید وحیدی مطلق

+ مهارت‎ های آینده و ضروری که باید داشته باشیم 

+ مقدمه ای بر آینده نگری مهندسین مشاور

+ شناسایی و درک نیروهای کلیدی تعیین کننده در مسیر رویدادهای آینده وحید وحیدی مطلق

+ نقد کتاب هلال، ویلیام،2021 ، فراسوی دانش چگونه فنآوری، عصر آگاهی را پیش می برد. وحید وحیدی مطلق

+ حکایت گربه‌ و سوسیس و سازمان‌های نوآور فرنود حسنی

+ برای مراسم روز جهانی آینده رضا داوری اردکانی؛

+ انسان خردمندتر می‌شود، پوپولیست‌ها بازندۀ اصلی بحران کرونا خواهند بود ماتیاس هورکس

+ سیاست در هیچ جای جهان مبتنی بر علم نیست  رضا داوری اردکانی

+ جامعه شناس دنیای جدید 

+ تکنولوژی‌های نوین و سرنوشت بشر دکتر شهیندخت خوارزمی

+ آینده پژوهی چیست و آینده های متفاوت کدام اند؟ وحید وحیدی مطلق

+ تحلیل محتوا و آینده نگری 

+ نگاهی به سوداگری با تاریخ محمد امینی دکتر شیرزاد کلهری

+ غربت علوم انسانی شاه کلید توسعه نیافتگی. دکتر شهیندخت خوارزمی

+ ماهیت و میراث فکری «آلوین تافلر» در گفت‌وگو با دکتر شهیندخت خوارزمی دکتر شهیندخت خوارزمی

+ دانایی به مثابه قدرت .خرد آینده‌نگری 

+ زیرفشارهای تمدن جدید له نمی‌شویم: گفتگو با شهیندخت خوارزمی  شهیندخت خوارزمی

+ انقلاب چهارم و کار ما هرمز پوررستمی

+ خوارزمی: تافلر کمک می‌کند در دنیای پرخشونت مأیوس نشویم دکتر شهیندخت خوارزمی

+ فناوری راهی برای رهایی از جنسیت؟ مریم یوسفیان

+ آشتی دادن جامعه با آینده، رسالت اصلی آینده پژوهی دکتر محسن طاهري

+ چهارمین موج تغییر  علی اکبر جلالی

+ در جست‌وجوی یحیی-- پیشگفتاری از دکتر شهیندخت خوارزمی 

+ برنامه حزب مدرن و آینده نگر – بخش دوم احمد تقوائی

+ ⁠⁠⁠به بهانه ی قاعدگی دکتر محسن طاهری

+ مهم ترین مولفه های برنامه یک حزب سیاسی مدرن کدامند ؟  احمد تقوائی

+ علت‌های اجتماعیِ استبداد و فساد نازنین صالحی

+ سخنراني پروفسور شهرياري و دكتر شهين دخت خوارزمي 

+ ظهور جامعه پساصنعتی دانیل بل

+ زیرفشارهای تمدن جدید له نمی‌شویم 

+ خردِ پیشرفت و توسعه رضا داوری اردکانی

+ آینده پژوهی و دغدغه هایش دکتر طاهری دمنه

+ تافلر:نگاه تازه به آينده 

+ سرمایه‌گذاری 80 میلیون دلاری بیل گیتس برای ساخت شهر هوشمند حمید نیک‌روش

+ آینده پژوهی و انواع آینده محسن گرامی طیبی

+ کتاب آینده پژوهی، پارادایمی نوین در برنامه ریزی، با تاکید بر برنامه ریزی شهری و منطقه ای علی زارع میرک آباد

+ اجتماع علمی قدرتمند مهمترین نیاز آینده پزوهی در ایران است احد رضایان قیه باشی

+ ایرانی‌ها و فقدان وجدان آینده‌نگر اجتماعی احد رضایان قیه‌باشی

+ ديدگاه‌های سه گانه درباره محركهای آينده نگاری. حسن کریمی فرد

+ استانداردهاي سواد اطلاعاتي. دكتر عشرت زماني

+ آینده نگری استر اتژی فناوری اطلاعات. دکتر امین گلستانی

+ خرد آینده نگری 

+ آینده نگری, برترین مزیت انسانی عباس سید کریمی

+ روش پس نگری در آینده پژوهی دکتر محسن طاهری دمنه

+ جان نقّاد و چشم باز مردم رضا داوری اردکانی

+ واقعیت مجازی و آینده آموزش دکتر محسن طاهری دمنه

+ اقتصاد به مثابه قلب تپنده مریم یوسفیان

+ قدرت تکنیک؛ آینده هم منم رضا داوری اردکانی

+ میل ذاتی تجدد به زمان آینده رضا داوری اردکانی

+ درگاه تخصصی آینده 

+ نسل جدید با بی وزنی مواجه است/ پیاده راه شهر رشت با نگاه آینده پژوهی ساخته شده است 

+ اساتيد ارتباطات:دكتر علي اسدي /بنيادگذاري سنجش افكار در رسانه ملي  

+ در عید نوروز، آینده را هدیه دهید  Vahid Think Tank

+ بسترهای فراگیر شدن طراحی صنعتی در ایران بر پایه الگوهای الوین تافلر 

+ روش‌های پیش‌بینی فناوری.  اندیشکده وحید

+ تاریخ تکرار نمی شود. الوین تافلر

+ آینده کسب و کار در سال 2030 - کتاب صوتی فارسی وحید وحیدی مطلق

+ سندروم یخچال فرنود حسني

+ هفت سازمان آینده پژوه ایرانی در سال 2016 

+ آينده‌پژوهي برآيند پيش‌بيني‌ناپذيري محيط است گفت‌وگو با دکتر سعید خزایی آینده‌پژوه و مدرس دانشگاه

+ آينده پژوهي: از قابليت فردي تا اجتماعي ياورزاده محمدرضا,رضايي كلج فاطمه

+ مبانی نظری و مورد کاوی های مختلف و متنوع  

+ اخذ مدرک حرفه ای آینده پژوهی به صورت حضوری و غیر حضوری از معتبرترین سازمان بین المللی  

+ آزمون های اندیشه ورزی در جهان حسین کاشفی امیری

+ دمینگ و ما صلاح الدین همایون

+ روش آﯾﻨﺪه ﭘﮋوه ﺷﺪن  ﺳﻌﯿﺪ رﻫﻨﻤﺎ

+ نقش هنر در آینده پژوهی الهام سهامی

+ الوین تافلر را بهتر بشناسیم دکتر شهیندخت خوارزمی

+ آیند هنگاری ملی جانشین برنامه های توسعه پنج ساله در علم، فناوری و نوآوری امیر ناظمی

+ پیشگفتار شوک آینده دکتر شهیندخت خوارزمی

+ آینده پژوهی کلید تحول درنقش های توسعه محور و راهبردی مدیریت منابع انسانی دکتر سید اکبر نیلی پور

+ نشست اندیشه 

+ آیا فناوری‌های همگرا آینده را تضمین می‌کنند؟ دکترمحسن رنانی

+ جامعه ای می‌تواند بحران‌هارا پشت سر بگذارد که دو وزیر آینده نگر «آموزش و پرورش» و «ارتباطات» آنرا اداره می‌کنند/ امروز «دانایی» است که قدرت می‌آفریند. جامعه شناسی هنر

+ گزارش برگزاری نشست «تاملی در ایده‌های آینده‌نگرانه تافلر» در گروه افواج 

+ دانایی به مثابه قدرت عاطفه شمس

+ فهم جامعه به کمک ژورنالیسم/ آثار تافلر نوعی جامعه‌شناسی مترویی‌ست 

+ خانیکی: نگاه تافلر نگرانی از آینده را کم کرد 

+ ‍ خلاصه سخنرانی جدید وحیدی مطلق درباره آینده قدرت ایران مدرس بین المللی فدراسیون جهانی آینده‌پژوهی  وحیدی مطلق

+ «آینده نگری» مهارتی سودمند برای مدیران 

+ پیش‌بینی‌های درست و نادرست آلوین تافلر کدام‌ بودند؟ BBC

+ الوین تافلر،آینده‌پژوه و نویسنده سرشناس آمریکایی در سن ۸۸ «‌۸۷»سالگی در گذشت. BBC

+ آینده جهان ، آینده زنان « مجله زنان امروز » مریم یوسفیان

+ آن سوی سرمایه داری و سوسیالیسم الوین تاقلر

+ سیر تحول مطالعات و تحقیقات ارتباطات و توسعه درایران دکتر کاظم معتمد نژاد



info.ayandeh@gmail.com
©ayandeh.com 1995