روبات‌ها،مردماني از جنس ديگر
اگر عضو یکی از شبکه‌های زیر هستید می‌توانید این مطلب را به شبکه‌ی خود ارسال کنید:
[02 Oct 2003]
[ ترجمه: دانيال رمضاني]
21 اسفند 81 – دنياي اقتصاد - رشد روبات‌ها ديوانه‌كننده است. در آزمايشگاه رباتيك دانشگاه كاليفرنيا، مونيكا نيكولس با قراردادن چند چرخ زير يك ماشين، چيزي ساخته است كه ميتواند او را در هر جاي آزمايشگاه پيدا كند. اين وسيله به دنبال مونيكا به هر جا مي‌رود و حتي كارهاي وي را تقليد مي‌كند.
اما در ميان اين بازي پيشرفته كه همچون ميمون كارهاي انسان را تقليد كند، خانم مونيكا به همراه ساير همكاران خود در دانشگاه روبات‌هايي ساخته‌اند كه قادر هستند كارهاي ساده‌اي مانند برداشتن يك جعبه را انجام دهد. اما هدف آنها و ديگر محققان روباتيك اين است كه روبات‌هايي بسازند كه قادر باشند علاوه بر كارهايي كه برنامه‌ريزي شده است، كارهايي نيز بكنند كه براي آنها برنامه‌اي دريافت نكرده‌اند كه قطعاً بخش دوم اين قضيه بسيار پيچيده‌تر از بخش اول است.
عليرغم تمام پيشرفتهاي به دست آمده در هوش مصنوعي، حسگرها و ادوات مكانيكي، محققان روباتيك همچنان راهي طولاني براي ايجاد يك سري خطوط فكري در روبات‌ها دارند. ماشيني كه بتواند مثل انسان‌ها كار و حركت كند، چيزهاي جديدي را با تغييرات جزيي و يا بدون آموزش ياد بگيرد و قادر باشد تا خود را با حالات مختلف صاحب خود تطبيق دهد.
در حال حاضر روبات‌ها در بخش‌هاي مختلفي از صنايع از سرهم كرده قطعات در كارخانه‌ها گرفته تا ساختن كالاها به كار گرفته مي‌شوند. اگر چه سوني با ساخت Aibo يك روبات خانگي زمينه سرگرمي مردم را فراهم كرد ولي كمتر كسي به فكر روبات‌هاي حساس است.
به اعتقاد محققان علم روباتيك موضوعي كه منجر به ساخت روبات‌هاي تطبيق‌پذير مي‌شود چيزي بيش از ايجاد تغييرات مكانيكي، حساسيت و توانايي‌هاي حسابگري آنها است. اگر چه به تمام اين موارد نياز وجود دارد ولي از نظر محققان پيش از هر چيزي مثل آنكه يك روبات قادر به آموختن و يا انجام كارهاي مفيد باشد، بايد از سوي مردم مورد پذيرش قرار گيرد.
آروين آگو يك محقق روباتيك در دانشگاه كانزاس مي‌گويد: حالا كه روبات‌ها وارد دنياي ما شده‌اند، وقت آن است كه از مسائل مهندسي بگذريم و از مردم بپرسيم كه قصد دارند چگونه با روبات‌ها كنار آمده و با آنها برخورد كنند.
اگر چه اكثر محققان معتقدند كه ساختن روبات‌هاي انسان‌گونه يك هدف واقع‌گرايانه است اما دستيابي به اين هدف در زمان كوتاهي ميسر نيست. جورج بكي يك محقق ديگر مي‌گويد: در آينده هيچ‌گاه از ديدن ماشين‌هاي پيشرفتهاي كه به عنوان روبات‌هاي ريسنده و يا ماشين‌‌شور به كار گرفته مي‌شوند تعجب نخواهد كرد.
او مي‌گويد: اما انتظار آن را ندارم كه يك روبات قادر باشد مانند يك سگ در كنار مردم راه برود، خانه را جارو كند و مقداري قهوه درست كرده و سر ميز بگذارد.
به هر حال محققان در آزمايشگاه‌هاي روباتيك در سراسر جهان، هم‌اكنون سرگرم مطالعه بر روي نحوه تقابل انسان‌ها و روبات‌ها هستند. آنها مي‌پرسند، اگر قرار باشد مردم به روبات‌ها آموزش بدهند، بهترين شيوه براي انجام اين كار چيست؟ و اگر قرار است روبات‌ها به مردم خدمت كرده مثلاً ظرف‌ها را شسته و يا فكس‌‌هاي آن را ارسال كنند، بهترين نحوه رفتار آنها براي راحتي مردم چگونه خواهد بود و يا اين پرسش كه اصلاً بهتر است براي انجام امور مختلف روبات‌ها چه ظاهري داشته باشند.
به اعتقاد برخي از دانشمندان، ساختن روبات‌هاي انسان گونه، تقابل ساده‌اي خواهد بود. شوجي‌هاشيموتو يك دكتر مهندسي روباتيك در دانشگاه واسلاتوكيو دنيايي را تصور مي‌كند كه در آن روبات‌ها در كنار انسان‌ها بدون هيچ مسأله و مشكلي به انجام وظايف اداري و غير اداري بپردازند.
دكتر هاشيموتو مي‌گويد: اگر قرار باشد روبات‌ها به انجام امور شخصي انسان‌ها بپردازند بهتر است كه ظاهري مانند انسان‌ها داشته باشد و آنها نياز خواهند داشت تا در تماس خود با كاربران مثل آنها حرف زده و رفتاري متناسب با فرهنگ آنها را داشته باشند.
اما سوالي كه در ذهن مونيكا نيكولس و همكار وي ماتاريك وجود دارد اين مسأله نيست كه روبات‌ها بايد چه ظاهري داشته باشند. آنها به اين موضوع فكر مي‌كنند كه يك روبات به عنوان يك شاگرد بايد چگونه از يك انسان به عنوان معلم بياموزند.
روباتي كه آنها روي آن كار كرده‌اند ميتواند اشيا را از جايي برداشته و در جاي ديگري زمين بگذارد. اين روبات همچنين برنامه‌ريزي‌هاي اوليه‌اي دارد كه آن را قادر مي‌سازد تا آموزگارش را دنبال كند و اعمال مورد نظر وي را به قابليت‌هاي خود اضافه كند. سپس روبات قادر است با استفاده از داده يك پاسخ خلق كرده و به اجراي يك سري از حركات بپردازد.
اما در اجراي برنامه‌هاي آموزشي آنها روبات تنها قادر به انجام امور بسيار ساده است. زماني كه روبات اجراي يك كار را ياد مي‌گيرد ميتواند آن كار را با شكلي ديگر انجام دهد.
خانم نيكولس مي‌گويد: براي گرفتن يك فتوكپي حتي اگر سر راه وي جعبه و موانع مختلفي قرار گرفته باشد و حتي اگر در اتاقي كه دستگاه در آن است بسته باشد، روبات ميتواند خود را به دستگاه كپي برساند.
آموزش روبات‌ها به بردباري نياز دارد درست مانند زماني كه بزرگتر‌ها سرگرم آموزش بچه‌ها هستند. اما برخلاف بچه‌ها كه مي‌توانند با احساس و عكس‌العمل خود به پاسخ بپردازند، روبات‌ها عموماً قادر به انجام اين كار نيستند.
برخي از محققان مي‌گويند: اگر روبات‌ها مانند بچه‌ها قادر به ايجاد عكس‌العمل بودند، مردم نيز توجه بيشتري به مراقبت از آنها نشان مي‌دادند و درست مانند والدين واقعي برخورد مي‌كردند.
با در نظر گرفتن چنين هدفي، سيندريابريزيل و همكارانش در مركز هوش مصنوعي M.I.T ساعت‌ها زمان را صرف ساختن <كيسمت> كرده‌اند روباتي كه نسبت به احساس موجود در صوت انساني قادر به عكس‌العمل است. اين روبات همچنين ميتواند به صورت مكانيكي چشم‌ها و دهان خود را حركت دهد. براي مدت‌ها محققان با كيسمت ماننديك كودك رفتار مي‌كردند. اما سال گذشته دكتر بريزيل اعلام كرد كه اين روبات ميتواند با شنيدن لحن هر انساني، حالت وي را بيان كند. پس از اين اقدام در حال حاضر دانشمندان به دنبال افزودن قابليت‌هاي اجتماعي ديگري به كيسمت هستند.
دكتر بريزيل مي‌گويد: زماني كه مردم با يك خردسال مواجه مي‌شوند با تغيير لحن و تن صداي خود به گونه‌اي حرف مي‌زنند تا براي كودك خوشايند و قابل فهم باشد برخي از مردم با حيوانات نيز اين گونه رفتار مي‌كنند. ولي چرا در مقابل روبات‌ها چنين رفتاري نداشته باشيم.
دكتر آگا مي‌گويد: روبات‌ها بايد رفتاري داشته باشند كه مورد نظر كاربران آنهاست. وي مي‌گويد: ما هميشه روبات‌ها را در قفس و در حال انجام كارهاي سختي ديده‌ايم. اما شايد بد نباشد كه با آنها از نزديك نيز برخورد داشته باشيم.
دكتر اكولاند از دانشگاه سوئد نيز دست به يك آزمايش جالب براي محاوره ميان روبات و انسان‌زده تا عملكرد روبات‌ها را واقعي‌‌تر جلوه دهد. در اين آزمايش برنامه‌ريزي شده كاربر با اشاره از روبات مي‌خواهد كه يك قهوه از آشپزخانه براي او بياورد. روبات سرش را به معني تأييد تكان مي‌دهد و مي‌پرسد: يك قهوه از آشپزخانه بياورم؟ و كاربر در پاسخ مي‌گويد: بله، سپس روبات در واكنش مي‌گويد: مي‌روم يك قهوه از آشپزخانه بياورم؟ ومي‌رود.
با اين تفاسير دانشمندان و محققان علم رباتيك معتقدند كه خلق روبات‌هاي هوشمند چندان بعيد نيست و در دنياي واقعي بايد جايي نيز براي روبات‌ها باز كرد.
مطلب‌های دیگر از همین نویسنده در سایت آینده‌نگری:
Twitter
Google
Yahoo
Delicious
بالاترین
دنباله
نسخه‌ی چاپی
ارسال اين مطلب به دوستان