براي كساني كه يادگيري تكنيك ها و روش هاي آينده پژوهي را آغاز كرده اند، يادگيري مطالب مربوط به مطالعه آينده و روندهاي آن مانند ديگر علوم و فنوني كه ممكن است تا كنون آموخته باشند، تنها به عنوان مقوله اي مجزا و مشخص در نظر گرفته مي شود. اين در حالي است كه يادگيري فنون آينده پژوهي به نوبه خود مي تواند به بهبود كيفيت يادگيري افراد كمك كند. از اين رو وقتي كسي به حوزه آينده پژوهي قدم مي گذارد تنها به يادگيري مجموعه اي از فنون و روش ها و كسب دانش آينده مبادرت نمي كند، بلكه ناخودآگاه كيفيت يادگيري خود را ارتقا مي دهد و اين امر سبب مي شود تا بتواند در يادگيري ديگر مطالب، علوم و تخصص ها مهارت بيشتري را به دست آورد. مي توان اين تاثير را تاثير اجتماعي يا آموزشي و حتا دانشگاهي آينده پژوهي دانست.
برخلاف مطالب علمي بسياري كه در دوران آموزش عمومي مانند آنچه كه در دبيرستان آموزش داده شده و فرا گرفته مي شود و هيچگاه در هيچ مقطعي از زندگي فردي و اجتماعي مراجعه اي به آنها نداريم ( مانند معادلات چند مجهولي و فرمول هايي كه در جبر و مثلثات يا رياضي جديد از آنها سخن به ميان مي آيد)، با يادگيري روش هاي آينده پژوهي مي آموزيم كه چگونه ياد بگيريم و اين يادگيري را در هر جنبه اي از زندگي روزمره مي توان پياده سازي كرد. به اين ترتيب آينده پژوهي هم دانش است و هم ابزاري كمكي در خدمت بهبود كيفيت و مهارتهاي فردي و اجتماعي يادگيري.
در يك بررسي كلي از اين فنون و مهارتها، حداقل فنوني كه در ميان بسياري از آينده پژوهان متعارف و مرسوم است، با هفت تاثير اصلي رو به رو مي شويم كه در اين گفتار به مرور اجمالي آنها مي پردازيم:
1. افراد زماني به بهترين شكل مطلبي را ياد مي گيرند كه بتوانند آن را براي انجام كاري سازنده به كارببرند. به بياني ديگر يادگيري در حين انجام يك كار يكي از بهترين شيوه هاي يادگيري و آموزش است. وقتي افراد تحقق هدف كار خود را در عمل ببينند و درك كنند آنچه در نظر گرفته شده بود، اينك در حال اجرا است؛ مي فهمند آنچه آموخته اند، قابل پياده سازي شدن مي باشد. اين يعني همان آفرينش چشم انداز يا سناريو پردازي.
2. افراد زماني به بهترين شكل مطلبي را مي آموزند كه بتوانند خودشان اطلاعات مورد نظر را پيدا كنند و وقتي اين تاثير بيشتر مي شود كه دريابند موضوع مورد نظر آنها پيش از اين مورد علاقه ديگران نيز بوده است. اين يعني همان پايش محيطي.
3. حداكثر يادگيري زماني محقق مي شود كه مطلب آموخته شده از يك آموزگار فرا گرفته شده باشد. در گروه ها يا كارگاه هاي آموزشي آينده پژوهي از هر فرد مشاركت كننده اين انتظار مي رود كه آنچه را آموخته با ديگران به اشتراك بگذارد و آن را با مشاركت ديگر فراگيران گسترش دهد. اين رويكرد در آنچه كه با عنوان مطالعات ميان رشته اي در برخي فعاليت هاي آينده پژوهي مشاهده مي شود، همخواني دارد.
4. افراد زماني به بهترين شكل مطلبي را مي آموزند كه پيوستگي اجزاي آن مطلب را با موضوعات مرتبط درك كنند. آنها درك تمامي متغيرها و موضوعات مرتبط با هم را در يك نظام كلي كه خود متشكل از نظام هاي كوچكتري است، بهتر حاصل مي كنند. به بياني ديگر افراد نيازمند آن هستند كه كل تصوير را به همراه جزئيات آن مشاهده كنند. اگر تركيبي از ساختار و كنترل بر آنچه كه آموخته مي شود، مشاهده شود؛ فرايند كنترل آموزش توسط فرد فراگير قابل اجرا خواهد بود. اين پديده در تفكر سيستمي و نيز آفرينش تصوير بزرگ روي مي دهد. در يك دوره آموزشي آينده پژوهي مشاركت كنندگان با جزئيات سر و كار پيدا مي كنند و در حين نگارش سناريو آنها را به عنوان يك كل در نظر مي گيرند.
5. دانشجويان و دانش آموزان زماني بهترين يادگيري را دارند كه شيوه يادگيري خود را درك كنند. در يك دوره استاندارد آينده پژهي هر مشاركت كننده آزموني را مي گذراند تا شيوه هاي يادگيري و كاري خود را معين كند و نتايج اين آزمون با يك كارشناس آينده پژوهي در ميان گذاشته مي شود تا ديدگاه ها و نظرهاي او براي سنجش دانش و مهارت آينده پژوهان مبتدي دريافت شود.
6. افراد زماني مي توانند به بهترين شكل ممكن يادگيري داشته باشند كه اطلاعات لازم در اختيار تمامي حواس پنجگانه آنها گذاشته شود. تكنيك هاي يادگيري فراواني در قالب برنامه ها، تمرين ها، مباحث، حركت ها، موسيقي، داستان سرايي و شبيه سازي در دوره هاي آينده پژوهي گنجانده مي شود كه همگي آنها حواس پنجگانه را درگير مي سازند.
7. افراد نيازمند يادگيري فنوني هستند كه بتواند كل عمر آنها و نيز سلامتي آنها را افزايش دهد، نه تنها عمر مادي آنها را، بلكه مدت زمان مفيد يادگيري آنها را (و نه فقط تا امتحان بعدي!). مشاركت كنندگان در دوره هاي آينده پژوهي مي آموزند تنها آن بخش از عمر آنها جزو بخش مفيد زندگي آنها محسوب مي شود كه مطلبي را در ارتباط با حال يا آينده آموخته باشند يا به ديگران تعليم داده باشند.
بر اين اساس، با يادگيري فنون و مهارت هاي آينده پژوهي به استقبال جهاني از كيفيت براي بهبود يادگيري خود و همنوعان خود مي رويم
Facebook
Twitter
Google
Yahoo
Delicious
بالاترین
دنباله
براي كساني كه يادگيري تكنيك ها و روش هاي آينده پژوهي را آغاز كرده اند، يادگيري مطالب مربوط به مطالعه آينده و روندهاي آن مانند ديگر علوم و فنوني كه ممكن است تا كنون آموخته باشند، تنها به عنوان مقوله اي مجزا و مشخص در نظر گرفته مي شود. اين در حالي است كه يادگيري فنون آينده پژوهي به نوبه خود مي تواند به بهبود كيفيت يادگيري افراد كمك كند. از اين رو وقتي كسي به حوزه آينده پژوهي قدم مي گذارد تنها به يادگيري مجموعه اي از فنون و روش ها و كسب دانش آينده مبادرت نمي كند، بلكه ناخودآگاه كيفيت يادگيري خود را ارتقا مي دهد و اين امر سبب مي شود تا بتواند در يادگيري ديگر مطالب، علوم و تخصص ها مهارت بيشتري را به دست آورد. مي توان اين تاثير را تاثير اجتماعي يا آموزشي و حتا دانشگاهي آينده پژوهي دانست. 
نسخه‌ی چاپی
ارسال اين مطلب به دوستان